Hatha yoga là tư thế yoga giúp giải tỏa căng thẳng cơ thể và tâm hồn. Cùng khám phá hatha yoga là gì cũng như lợi ích của phương pháp tập Hatha yoga nhé!
Yoga là bộ môn thể thao đa dạng, tốt cho cơ thể và được nhiều người yêu thích. Hatha yoga là một trong những hình thức yoga giúp cơ thể thêm khỏe mạnh và thư giãn tâm thần. Cùng tìm hiểu về Hatha yoga và những công dụng của phương pháp tập này nhé!
1 Hatha yoga là gì?
Hatha yoga là một chi nhánh của yoga, tập trung vào thể chất lẫn tinh thần, hình thức này kết hợp các tư thế (asana), kỹ thuật thở (pranayama) và thiền (dyana), giúp cơ thể người tập trở nên khỏe mạnh và tâm hồn cảm thấy bình an.
Hiện nay có gần 200 tư thế hatha yoga và nhiều biến thể khác nhau để giúp cơ thể được thư giãn, cân bằng và dẻo dai, hỗ trợ lưu thông máu huyết giữa các cơ quan giúp việc trao đổi chất trong cơ thể mạnh, từ đó những yoga trở nên khỏe hơn.
Nguồn gốc
Hatha yoga không chỉ là những tư thế mà nó còn là triết lý sống giữa người với tư nhiên
Hatha yoga không chỉ là những tư thế mà nó còn là triết lý sống giữa người với tự nhiên, Hatha yoga xuất hiện trong tác phẩm yoga kinh điển của Patanjali Maharishi, gồm 196 cuốn kinh được viết bằng tiếng Phạn vào khoảng năm 400 sau Công Nguyên.
Ý nghĩa
Hatha yoga còn có ý nghĩa sâu sắc và mang trong mình một triết lý đặc biệt
Hatha yoga còn có ý nghĩa sâu sắc và mang trong mình một triết lý đặc biệt. Từ “Hatha” theo nghĩa đen của tiếng phạn là sự nỗ lực, ý là người tiếp cận với yoga bằng sự nỗ lực hết mình, từ nỗ lực luyện tập, cách hít thở, cho đến thiền định.
Ngoài ra, thuật ngữ này còn ý chỉ sự kiên định, cố gắng và nhẫn nại trong việc tập luyện yoga để tìm được bản ngã của bản thân và sống tốt, tích cực và chan hòa với mọi người lẫn thiên nhiên.
2 8 Triết lý trong Hatha yoga là gì?
Theo kinh điển của Patanjali Maharishi, bộ môn yoga này chia thành 8 nhánh hay chi khác nhau, gồm yamas, niyama, asana, pranayama, pratyahara, dharana, dhyana và samadhi.
- Yamas ý chỉ về mối quan hệ với môi trường xung quanh, gồm 5 quy tắc đạo đức: Ahimsa (không gây tổn thương), Satya (chân thành), Asteya (không ăn trộm), Brahmacharya (khiêm tốn), Aparigraha (hào phóng).
- Niyamas ý chỉ các mối quan hệ giữa người với người, qua 5 quy tắc đạo đức như Sauca (sự trong sạch), Santosa (sự mãn nguyện), Tapas (sự giác), Svadhyaya (sự học), Isvara Pranidhana (thiêng liêng).
- Asanas là những tư thế được tập luyện trong yoga giúp người tập có thể phát triển tính kỷ luật và sự tập trung, từ đó làm cơ sở cho việc ngồi yên và thiền trong thời gian dài.
- Pranayama là các kỹ thuật thở dùng để kiểm soát prana hoặc lực lượng quan trọng, từ đó hỗ trợ người tập cảm thấy tỉnh táo, tự giác và bình tĩnh.
- Pratyahara là hình thức tập trung các giác quan, giúp người tập cố gắng xua đi những điều phiền não, dục vọng trong tâm thức và kiểm soát được bản ngã, cảm xúc của bản thân.
- Dharana ý chỉ sự tập trung cao độ, loại bỏ hết thảy những phiền nhiễu quanh thân để tâm trí chỉ tập trung vào một điều gì đó.
- Dhyana là sự thiền định, cũng như nhận thức, đây được xem như trí tuệ mở rộng, dễ dàng tiếp thu và bình tĩnh.
- Samadhi là sự giác ngộ, đây được xem như cảnh giới cao khi con người tập hợp đủ 7 chi bên trên, họ sẽ hình thành mối liên kết tâm linh hay năng lượng nào đó, giữa tất cả các sinh vật sống.
Mặc dù Hatha yoga nhìn như một trong những môn yoga bình thường nhưng nó chứa đựng nhiều triết lý mà bạn nếu muốn đi sâu vào thì nên tìm hiểu, đa phần những người tìm đến Hatha chỉ với mục đích là nâng cao sức khỏe lẫn tâm hồn.
3 Lợi ích của phương pháp Hatha yoga
Qua những triết lý sâu sắc của Hatha yoga, thì hình thức yoga này mang lại nhiều giá trị từ sức khỏe lẫn tinh thần cho con người. Dưới đây là một số lợi ích của phương pháp yoga này
Thư giãn cơ thể, xua tan mệt mỏi
Theo Bác sĩ Nguyễn Thường Hanh – Nội khoa – Nội tổng quát – Bệnh Viện Đa Khoa Tỉnh Bắc Ninh, các bài tập Hatha yoga đều yêu cầu người tập phải thả lỏng tinh thần và cơ thể, không suy nghĩ bất cứ điều gì khác. Kết hợp với các động tác khác nhau, và thời gian giữ tư thế giúp các nhóm cơ được kéo giãn và thư giãn. Từ đó, cơ thể của bạn sẽ cảm giác nhẹ bỗng, các buồn phiền, suy nghĩ phức tạp vơi đi.
Thức tỉnh tâm linh
Trong 8 triết lý của Hatha yoga, ở mức pranayama, pratyahara, dharana, dhyana và samadhi thì đã liên quan và dần nhập môn vào khai mở tâm thức. Khi bạn tập Hatha yoga và tìm hiểu sâu vào nhiều cấp độ khác nhau, bạn sẽ mở ra nhiều kho tàng trong cơ thể.
Nhờ đó, bạn sẽ nhìn thấy được bản ngã cũng như giúp bạn sống trở nên hiểu rõ nhiều bản chất hơn, sống có mục đích và luôn bình tĩnh đối mặt với nhiều thách thức khác.
Giảm cân hiệu quả
Yoga là một trong những môn thể thao đốt calo nhanh mà chắc nhất, Hatha yoga cũng mang đặc tính vốn có đấy, các tư thể của môn yoga này sẽ giúp bạn có được thân hình dẻo dai hơn, sức bền của cơ thể gia tăng và đồng thời quá trình trao đổi chất nhanh hơn, lúc ấy bạn sẽ có cơ thể cân đối.
Tuy nhiên, tập yoga thì bạn cũng phải có một chế độ ăn phù hợp và hiệu quả mới có được vóc dáng mình mong muốn.
Nâng cao hệ miễn dịch
Các tư thế Hatha yoga còn giúp xây dựng một hệ miễn dịch toàn diện. Mỗi một tư thế đều giúp các cơ trong người được hoạt động và kéo giãn, nhờ đó thúc đẩy quá trình tăng sự thoát nước của bạch huyết, một loại tế bào quan trọng của con người trong việc chống chọi bệnh tật, dựa vào đó mà cơ thể người luyện tập có sức khỏe tốt và ít nhiễm bệnh.
Giữ cột sống chắc khỏe
Sự dẻo dai của cột sống cũng rất quan trọng bởi đây là một bộ phận chứa nhiều dây thần kinh, có thể nói ngang ngửa với não bộ. Nếu cột sống bị cứng đơ thì sẽ ảnh hưởng toàn bộ cơ thể, vì thế các động tác của Hatha yoga nói riêng hay các loại hình yoga nói chung đều cải thiện độ dẻo cho cột sống người tập, nâng cao sức khỏe tổng quan.
Trị liệu một số bệnh lý khác
Ngoài các lợi ích trên thì Hatha yoga còn giúp điều trị một số bệnh lý thông thường khác như trị đau cổ mãn tính nhờ kéo giãn cột sống, trị viêm xoang qua động tác uốn cong hay tình trạng về huyết áp, máu huyết lưu thông, đau khớp,….qua từng tư thế khác nhau.
4 Một số bài tập Hatha yoga giúp ngủ ngon
Tư thế ngồi xổm Malasana
Tư thế ngồi xổm Malasana là một trong những động tác đơn giản nhưng mang lại lợi ích lớn, nó giúp người tập thư giãn cơ thể, đặc biệt vùng lưng dưới, gân kheo, hông và cơ háng. Đối với phụ nữ thì hỗ trợ giảm đau lưng dưới do kinh nguyệt, đảm bảo máu lưu thông đều. Ngoài ra, nó giúp giảm mỡ bụng, trị táo bón.
Tư thế ngồi xổm mang lại lợi ích lớn, nó giúp người tập thư giãn cơ thể
Bước 1 Bạn đứng hai chân rộng bằng vai, sau đó chắp hai tay lại với nhau, căng ngực ra.
Bước 2 Kế đó, bạn từ từ gập đầu gối và ngồi xổm, giữ khoảng cách giữa 2 đầu gối và 2 bàn chân.
Bước 3 Di chuyển cơ thể nghiêng về phía trước, lưng dưới kéo về phía sau để người thăng bằng.
Bước 4 Điều chỉnh hai chân sao cho tư thế thoải mái nhất, đưa khuỷu tay vào đùi sâu hơn, hít vào thở ra chậm rãi, giữ lưng luôn thẳng.
Bước 5 Sau cùng, khi thu thế thì bạn chỉ cần đặt bàn tay xuống sàn và nâng người dậy là được.
Tư thế cái cày (Halasana)
Tư thế cái cày Halasana là động tác giúp cơ thể thư giãn hiệu quả, hỗ trợ giảm cân, cải thiện tiêu hóa, đẩy lùi lão hóa, giúp cột sống và cổ dẻo dai và linh hoạt hơn.
Tư thế cái cày Halasana là động tác giúp cơ thể thư giãn hiệu quả
Bước 1 Bạn nằm ngửa, đặt vai lên chăn gấp, đầu và cổ thì ở trên sàn, hai tay để xuống bên người và bàn tay úp xuống.
Bước 2 Tiếp theo, bạn ấn mạnh lòng bàn tay và cẳng tay để tạo lực nâng chân lên trần và từ từ nâng mông để chân qua đầu cho đến khi ngón chân chạm sàn, giữ chân thẳng.
Bước 3 Kế đến, bạn đan ngón tay vào nhau và giữ thẳng cánh tay. điều chỉnh sao hông thằng với phía trên vai, tránh để lưng cong hoặc đổ về sau nhiều, giữ cổ thẳng và nhìn lên trên.
Bước 4 Để nguyên tư thế trong khoảng 5 nhịp thở, khi xong bạn thả cánh tay về vị trí củ, từ từ hạ chân xuống.
Lưu ý: Tránh nhìn xung quanh phòng vì nguy hiểm cho cổ.
Tư thế em bé vui vẻ (Ananda balasana) – Hatha yoga là gì
Tư thế em bé hạnh phúc (ananda balasana) giúp cơ thể được thư giãn, hỗ trợ mở rộng đùi, háng, tăng sức bền cho bắp tay, kéo căng cột sống, giảm đau lưng dưới.
Tư thế em bé hạnh phúc (ananda balasana) hỗ trợ mở rộng đùi, háng, tăng sức bền
Bước 1 Bạn hãy nằm ngửa ra sàn, đặt 2 đầu gối trước ngực 1 góc 90 độ, lòng bàn chân hướng lên trần, lưng giữ thẳng và mông chạm vào trên sàn.
Bước 2 Kế đó, bạn đặt tay về phía trước, dùng 2 ngón tay quấn quanh ngón chân cái, tách hai đầu gối ra và kéo nhẹ về phía nách.
Bước 3 Tiếp đến, bạn hãy thả lỏng phần hông sao cho đầu gối có thể di chuyển gần ngực hơn, bạn cũng có thể nắm lấy phía ngoài bàn chân.
Bước 4 Lúc này, bạn giữ tư thế, thư giãn và hít thở sâu, thả lỏng cơ thể nhưng không quá đè lưng mạnh lên sàn.
Tư thế góc cố định nằm ngửa (Supta baddha konasana)
Tư thế góc cố định nằm ngửa này có thể giúp cơ thể thư giãn, các khối cơ được xoa dịu, giảm căng thẳng thần kinh, đau lưng dưới, mở háng, mở hông cũng như giảm huyết áp.
Tư thế góc cố định nằm ngửa có tác dụng làm giảm căng thẳng thần kinh, đau lưng dưới
Bước 1 Bạn hãy nằm ngửa ra sàn, gập hai đầu gối lại, lòng bàn chân chạm sàn.
Bước 2 Tiếp theo, bạn từ từ mở đầu gối sang hai bên, lòng bàn chân chạm vào nhau.
Bước 3 Đặt cánh tay bất kỳ tư thế nào mà bạn thấy thoải mái nhất như để ngang hai bên, giơ thẳng lên cao, dọc hai bên đều được.
Bước 4 Giữ tư thế trong 5 – 10 phút, hít thở đều, cơ thể thả lòng.
Bên trên là một số điều thú vị về Hatha yoga là gì, một hình thức tập yoga phổ biến. Mong qua bài viết trên các bạn biết thêm nhiều điều bổ ích và lý thú!
